Mariahoutse totempaal: blijvende herinnering van vriendschap

Mariahout – Het symbool van vriendschap tussen Mariahout en Canada, een statige totempaal, is afgelopen zondag aan het Maple-hof onthuld. Het is een kopie van de totempaal die in 1988 werd aangeboden door naar Canada geëmigreerde Mariahoutenaren.

Vriendschapsbanden blijven bestaan
Onder statige maple-bomen op het Maple-hof wordt champagne gedronken uit limonadeglazen. Zoveel mensen zijn op de onthulling dat er champagneglazen tekort zijn. Belangstellenden van alle leeftijden verzamelen zich op het plein dat een blijvende herinnering is aan de band van Mariahout met haar geëmigreerde inwoners. Een kwart van de Mariahoutse bevolking vertrok na de Tweede Wereldoorlog naar Canada om daar een beter bestaan op de bouwen. Verscheurde families die elkaar nooit meer dachten te zien.

Jacques Lukassen schetst namens de Mariahout Canada Reüniecomités de situatie van toen en nu. Sporadisch contact met familieleden aan de andere kant van de oceaan is in deze tijd amper voor te stellen. De geëmigreerde Canadezen zijn hoogbejaard en een groot aantal is overleden. Toch wordt de vernieuwing van de totempaal ook in Canada met blijdschap gevolgd. Hoogbejaarde emigrante Donna Donkers schreef afgelopen week een brief waarin ze mooie herinneringen deelt. Banden blijven bestaan. Zie de belangstelling van jongere generaties die op de onthulling afkomen en jonge Canadezen die Mariahout bezoeken, op zoek naar hun wortels.

'Weech ki wan di win'
Namens de gemeente spreekt wethouder Joan Briels. Hij benadrukt dat de emigranten geen oorlogsvluchtelingen waren, maar economische vluchtelingen. De totempaal kreeg in 1988 de naam 'Weech ki wan di win' wat 'vriendschap' betekent. Briels vertaalt het vrij naar 'Wie waagt die wint' en doelt op de dappere stap die de emigranten toentertijd zetten. Even legt hij de link naar de economische vluchtelingen in deze tijd. Samen met de maker van de nieuwe totempaal Wim van Eijndhoven mag hij de totempaal onthullen. In drie maanden tijd creëerde Wim, bewoner van het Maple-hof, een kopie van de oude totempaal. Wim vond de vergane totempaal verschrikkelijk en dankzij aanmoediging van zijn vrouw Gerra klaarde hij deze klus. "Wim had alle bomen rondom Mariahout bekeken of er een geschikte voor een totempaal bij zat", vertelt Ria Lindeman van Zorg om het Dorp. "Uiteindelijk zorgde de gemeente dat via de Antwerpse haven een geschikte stam uit Canada kwam." Een nieuwe plaquette, geschonken door de Canadezen, wordt door het reüniecomité onthuld.

Blik naar de toekomst
Door samenwerking tussen verschillende instanties blijft de totempaal onderhouden in de Mariahoutse gemeenschap staan. Symbool van vriendschap voor nieuwe generaties. Peter van der Burgt (38) heeft veel familie in Canada. "We hebben regelmatig contact en gaan soms bij elkaar op bezoek." Zijn moeder Doortje heeft familie en vrienden zien vertrekken. "Ze wonen allemaal in Canada in de buurt van Toronto." Marietje van der Linden-Daniëls zag als dertienjarige haar zus Lies vertrekken. "We schreven kaarten en brieven. Telefoongesprekken moesten aangevraagd worden en gingen vaak niet goed", weet Marietje. "Ik zag haar weer na zes jaar, toen mijn vader heel ziek was." Marietje is vijf keer in Canada geweest. "De eerste keer in 1991, met de reüniereis die georganiseerd werd door de reüniecomités. De dertigjarige kleinzoon van Lies komt komende week weer naar Mariahout. "Hij is militair en loopt de vierdaagse in Nijmegen. Hij verraste zijn oma Lies door Hollands te leren en haar in haar oorspronkelijke taal op te bellen", vertelt Marietje. "Ons Lies wist niet wat ze hoorde."

Verbondenheid tussen Mariahout en Canada, verhalen van oud en jong. Weech ki wan di win. Vriendschap blijft, ook in de toekomst.

Redacteur: Marie-Christine van Lieshout
Fotograaf: Liesbeth van Boxtel