De barre en boze Elfstedentocht van 1997

Beek en Donk - De laatste Elfstedentocht werd gereden op 4 januari 1997, deze maand precies twee decennia geleden. Alle media hebben daar aandacht aan besteed. Deze week in DeMooiLaarbeekKrant een exclusief interview met plaatsgenoot Jan van den Biggelaar. Hij reed 'De Tocht der tochten' driemaal, in 1985, 1986 en in 1997. Lees over zijn ervaringen en huiver!

Jan van den Biggelaar
Jan van den Biggelaar woont op De Hei. Hij is 70 jaar en getrouwd met Corry. "Ooit was ik een niet-onverdienstelijk wielrenner", zo begint Jan. "Ik koerste bij de amateurs met mannen als Joop Zoetemelk en Gerrie Kneteman! In mijn tijd gingen wielrenners in de winter schaatsen om hun conditie op peil te houden. Beide sporten zijn me daarom even dierbaar. Ik schaats en skeeler nog steeds."

Elfstedentochtgeschiedenis
"Sinds 1909 zijn er vijftien Elfstedentochten gehouden. Het is een tocht van ongeveer 200 kilometer voor wedstrijd- en toerrijders. Het parcours verbindt elf Friese steden: Leeuwarden, Sneek, IJlst, Sloten, Stavoren, Hindelopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker en Dokkum. Er deden in 1997, 16430 toerrijders mee, waarvan er 11338 de finish haalden binnen de tijdslimiet en ik was er één van", laat Jan trots weten.

"De Elfstedentocht wordt georganiseerd door de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden. Alleen leden hebben startrecht. Ik reed de Elfstedentocht ook in 1985 en 1986. De tocht van 1985 heb ik niet uitgereden. Ik kreeg kramp in mijn beenspier en ik kreeg een schaats in mijn been. In 1986 haalde ik mijn eerste kruisje."

Elfstedentocht 1997
"De tochten van 1985 en 1986 waren heilig, vergeleken met de barre en boze tocht van 1997", vertelt Jan. De snijdende wind in combinatie met een gevoelstemperatuur van -10 tot - 15 graden waren verschrikkelijk, vooral tijdens de laatste 80 kilometer, met die straffe wind pal van voren."

Start
"Op donderdag 2 januari 1997 sprak voorzitter Henk Kroes de legendarische woorden: 'It giet aon!' De hele zomer had ik keihard getraind voor deze drie woorden. Op vrijdag reed ik samen met Corry naar Leeuwarden , naar hetzelfde gastgezin waar ik ook in 1985 en 1986 logeerde. De volgende ochtend moest ik al weer vroeg naar de Frieslandhallen. Daar werden we per duizendtal in gazen kooien gestopt. Mijn startnummer lag ergens tussen 9000 en 10.000. Elk kwartier opende Erica Terpstra, met een 'big smile' een poort en liepen 1000 schaatsers richting De Zwette, waar ze de schaatsen onderbonden en in het donker verdwenen. Ik startte rond half acht."

"Na een halfuurtje begon het licht te worden. Het eerste stuk ging soepel, met de wind van achteren. Tegen de kou had ik me beschermd met een thermisch onderpak, winddichte sportkleding en daarover nog een jack. Mijn gezicht goed ingesmeerd met vaseline."

Onderweg
"Na verloop van tijd vond ik aansluiting bij een groepje met dezelfde snelheid. Eén van die jongens heette Pieter. Dit groepje bleef tot Bolsward bij elkaar. Op een gegeven moment, keek ik om en zag Pieter vallen. "Je stopte natuurlijk", onderbreekt DeMooiLaarbeekKrant. " Nee we reden door", zegt Jan. "Sport is op zo'n moment keihard. De enthousiaste aanmoedigingen onderweg waren hartverwarmend. Vooral van de massale aanmoedigingen bij Bartlehiem kreeg ik spontaan kippenvel. Dat steuntje in de rug had ik hard nodig, want ik was vermoeid, het was donker en het was nog ver met die straffe wind pal van voren. Ik twijfelde of ik de finish wel op tijd zou halen, maar ik bleef geconcentreerd schaatsen. Eén verkeerde slag of één niet opgemerkte scheur in het ijs kon voor mij het einde betekenen van deze Elfstedentocht."

Finish
"Mijn mooiste moment kwam toen ik in de verte de schijnwerpers bij de finish op de Bonkevaart ontwaarde. Nu wist ik dat ik het ging halen! Het applaus bij de finish voelde als een warme douche. Het was een erkenning van mijn sportieve prestatie. Iets na negenen passeerde ik de finishlijn. Met bussen werden we teruggebracht naar de Frieslandhallen."

Heldenverering
"Heldenverering voor Elfstedenschaatsen vind ik overdreven", zegt Jan bescheiden. "Ik geniet wel met volle teugen van de erkenning of bewondering. Toen Willem-Alexander koning werd, kreeg ieder Elfstedenlid met een 'kruisje', een speciale onderscheiding. Mijn kinderen kochten voor mij een abstract schilderij van Herman Brood, met daarop een schaatser in de karakteristieke schaatshouding. Het laatste bruggetje voor de finish, in het dorpje Giekerk, is omgetoverd tot Elfstedenmonument. Het is betegeld met duizenden tegeltjes. Ook een tegeltje met mijn afbeelding erop hangt daar. Toen mijn kleinkind mijn tegeltje aanwees, was ook dat voor mij een heel mooi en emotioneel moment."

Elfstedentocht 2017
DeMooiLaarbeekKrant wil weten of Jan klaar is voor een eventuele Elfstedentocht in 2017. Dromerig kijkt hij vanuit zijn huiskamer naar het aarzelende winterlandschap rondom zijn huis. "Sportief ben ik er klaar voor", lacht hij. " Maar Ik ben 70 , het is mooi geweest!"