Catalaanse Kerststal in Aarle-Rixtel

Aarle-Rixtel - De meeste kerststallen in Nederland beperken zich tot het uitbeelden van de geboortestal, met daarin Maria en Jozef met het Kind, en op z'n best twee herders met hun schaapjes, plus een os en een ezel. Later komen de drie Koningen er nog bij. In Catalonië (Spanje) maakt men er meer werk van. Daar is het maken van kerststallen een liefhebberij, waar jong en oud het hele jaar mee bezig zijn. Broeder Josep woont al vele jaren in Nederland, maar de Catalaanse kerststal is hij trouw gebleven. Met behulp van zijn Catalaanse vrienden ('Pessebristas de Sabadell' in Spanje) bouwt hij ook dit jaar weer in Aarle-Rixtel een heuse Catalaanse kerststal. Dit jaar weer uitgebreid met meerdere taferelen uit het kerstverhaal.

Het woord 'kerststal' suggereert een beetje dat het om een uitbeelding van enkel het kerstgebeuren gaat en dat is bij de Catalaanse kerststallen nooit het geval. Die laten veel meer gebeurtenissen zien, zoals: de aankondiging door de engel aan Maria, de werkplaats van Jozef, Maria op bezoek bij Elisabeth, Jozef en Maria op zoek naar een herberg, de aanbidding van de koningen, de vlucht naar Egypte, de kindermoord te Bethlehem en natuurlijk groots de geboorte van Jezus in de stal. Alles verfraait met waterpartijen en diverse andere attributen.

De allereerste kerststallen verschenen waarschijnlijk aan het eind van de vroege Middeleeuwen. Sint Franciscus van Assisië was één van de eersten die een kerststal liet optuigen in de kerk van Grecchio. Hij 'waakt' dan ook over de Catalaanse kerststal. De kerststallen dienden in een tijd dat weinigen de leeskunst machtig waren als "'de bijbel der armen', zoals ook de glas-in-loodramen in kerken en kathedralen dat waren. Daarom zijn kerststallen in Catalaanse traditie ook zo leuk voor kinderen. Er is veel te zien. Spannend voor de kinderen is het zoeken van de man met de 'barratine', de rode Catalaanse muts. Dit manneke is bezig een heel menselijke behoefte te voldoen.

Bij het ontwerpen van een stal wordt gebruik gemaakt van foto's, die gemaakt zijn in Catalonië van gebouwen, landschappen en interieurs van woningen. Alles wordt gemaakt uit piepschuim of gips, landschappen worden geschilderd, geen detail mag aan de aandacht ontsnappen. Ieder steentje, elk scheurtje in de muur moet te zien zijn. Ook staan er vijf kijkdozen (diorama's) waarin het kerstverhaal is uitgebeeld. Ook deze zijn kunstig verwerkt tot een mooi geheel, waarin het perspectief het nog fraaier maakt.

De beelden in de Catalaanse kerststal zijn van hoge kwaliteit, allen zijn ambachtelijk met de hand vervaardigd. Ze zijn met engelengeduld uit klei geboetseerd, geen detail ontbreekt. Alles moet zo echt mogelijk zijn. Al deze pronkstukken zijn nu dus te bewonderen in de O.L.Vrouw Presentatie-kerk te Aarle-Rixtel gedurende de beide kerstdagen, en op zondag 31 december en op Nieuwjaarsdag van 11.00 tot 16.00 uur.

U bent van harte uitgenodigd om de Catalaanse kerststal te komen bekijken. Dank gaat uit naar eenieder die geholpen heeft de Catalaanse kerststal op te bouwen. Ze hopen u in de kerk te mogen ontmoeten.