Wethouder Joan Briels
Wethouder Joan Briels Foto: Gemeente Laarbeek

"Wij hebben als gemeente een zorgplicht"

Algemeen Gemeente

Laarbeek - Net als in veel andere gemeenten in Nederland zijn de rijksbudgetten voor het sociaal domein ook in Laarbeek bij lange na niet voldoende om de werkelijke kosten van de zorgplicht die de gemeente voor haar inwoners heeft te dekken. Dit betreft met name ook de Jeugdzorg. De MooiLaarbeekKrant ging over dit thema in gesprek met verantwoordelijk wethouder Joan Briels.

Laarbeekse maatregel landelijk nieuws
De gemeente Laarbeek heeft er in de onlangs vastgestelde begroting voor gekozen de komende jaren structureel vijf ton extra uit te trekken om zo niet voor onaangename verrassingen te komen staan op het sociaal domein. Tegelijkertijd ziet wethouder Joan Briels zich voor de uitdaging gesteld de kosten beheersbaar te krijgen. Onlangs was hij nog landelijk in het nieuws, onder andere op Radio 1. Daar mocht hij één van de maatregelen toelichten waarvoor Laarbeek in overleg met alle huisartsen binnen de gemeente heeft gekozen. Met het aanstellen van een praktijkondersteuner Jeugd hoopt Laarbeek op termijn namelijk minder gebruik te hoeven maken van dure tweedelijnszorg (hulpverleners waarvoor je een verwijzing nodig hebt) en dus flink te kunnen besparen. Zorgverzekeraar CZ ziet heil in deze aanpak en wil naar alle waarschijnlijkheid een verlenging van dit project meefinancieren.

Waarom neemt Laarbeek structureel vijf ton extra op voor het sociaal domein?
"Laarbeek heeft, net als bijna alle gemeenten in Nederland, al jaren een tekort op het sociaal domein. Dat zal ook over 2018 het geval zijn. Dat komt omdat het rijk ons te weinig geld heeft meegegeven om onze taken goed te vervullen. Als je weet dat zo'n tekort er aan komt, kun je daar je ogen niet voor sluiten. Dat willen wij zelf niet en de provincie, die een toezichthoudende functie op de gemeentelijke begroting heeft, verwacht ook reële bedragen."

Waarom kiest Laarbeek er niet voor om te bezuinigen op Jeugdzorg? Bijvoorbeeld via een budgetplafond zoals dat in Eindhoven in is gesteld?
"Je moet je afvragen of een budgetplafond werkt en of je het zou willen. Dan blijven ouders en kinderen mogelijk verstoken van hulp. Wij hebben bovendien een zorgplicht als gemeente. We mogen en willen geen nee zeggen. Uiteraard hebben we over deze optie advies ingewonnen, maar het blijkt om meerdere redenen geen verstandige oplossing. We zien wel het belang in van kostenbeheersing. Maar we kiezen er voor om dit langs de inhoudelijke weg te doen en door maatregelen als beter contractbeheer en het goed monitoren van het gebruik van het PGB die we gezamenlijk met de Peelgemeenten hebben ingezet."

Met de inhoudelijke weg bedoelt u de aanstelling van een Praktijkondersteuner Jeugd bij de huisartsen sinds afgelopen zomer. Wat doet deze praktijkondersteuner precies?
"In overleg met alle huisartsen is een hooggekwalificeerde Praktijkondersteuner Jeugd, een GZ-psycholoog, aangetrokken waarnaar de huisarts bij vragen en problemen door kan verwijzen. We verwachten dat dit op lange termijn tot een besparing leidt, omdat deze praktijkondersteuner hulp kan bieden waarvoor eerder vaak direct werd doorverwezen naar de tweedelijnszorg. De eerste route voor ouders bij vragen over de opvoeding is het vragen van hulp op school, bij het consultatiebureau of de gemeente. Zij worden dan in contact gebracht met het gebiedsteam jeugd. Zij zijn er voor eenvoudige hulp en kunnen zelf bij twijfel ook contact opnemen met de praktijkondersteuner om mee te denken. De andere route is hulp vragen bij de huisarts. De huisarts is een wettelijke verwijzer die zelf rechtstreeks door mag verwijzen naar de tweedelijnszorg. Daarvan komt de rekening dan bij de gemeente. Die bevoegdheid blijft de huisarts houden en sluiten we ook absoluut niet uit. Maar met de praktijkondersteuner is er nu een alternatief voor huisarts en ouders. Ouders en kind kunnen dichtbij huis hulp krijgen die vaak afdoende blijkt. Ik ben bijzonder content over de samenwerking met de huisartsen. Alle huisartsen in Laarbeek doen mee en de lijntjes voor overleg zijn kort."

Tijdens de behandeling van de begroting reageerde u verontwaardigd op een motie van PNL om de kosten in het sociaal domein beheersbaarder te houden. Waarom raakte deze motie u zo?
"We hebben de afspraak dat overbodige moties niet ingediend hoeven te worden. De motie wekt mogelijk de indruk dat er niet voldoende gedaan wordt, terwijl we hier iedere dag aan werken. De andere partijen hebben de motie dan ook niet overgenomen. Het is overigens wel de taak van de raad om kritisch mee te kijken. Ze willen, net als wij, de juiste zorg voor de inwoners van Laarbeek, maar hebben ook de opdracht gegeven om de kosten te beheersen. Wij verkeren in de gelukkige staat dat de raad heel constructief meedenkt. We hebben een tekort van één miljoen en toch zijn ze akkoord gegaan dat we er nog een schepje bovenop doen. In het vertrouwen dat deze maatregelen op termijn kosten gaan besparen. Het is bijzonder en uniek dat we dit zo kunnen doen. In de Peelgemeenten zijn we de eerste. Andere gemeenten kijken nu ook of ze dit plan over kunnen nemen."