Postume vrijwilligersonderscheiding Martien van Nistelrooij van 'zijn' Brazilië

Lieshout - De deur naar de woonkamer gaat open en daar staan een gitaar, Braziliaanse platen, familiefoto's én het allerbelangrijkste: een gouden onderscheiding. Dit geschenk heeft Martien van Nistelrooij gekregen van de Braziliaanse stad waar hij heeft gewerkt, Pedro Afonso. Martien is er echter niet meer, en dus heeft zijn weduwe Zely (70) de eervolle onderscheiding in ontvangst genomen. Zij vertelt over Martien en laat daarbij foto's van hem zien.

Project
Martien kwam uit een Mariahoutse boerenfamilie, want zijn vader had een groot eigen bedrijf met veestallen. Ondanks zijn grote interesse voor het boerenleven koos hij ervoor om in 1967 naar Brazilië te gaan om vrijwilligerswerk te doen, maar ook vanwege zijn brede interesse die hij had voor dat land. Martien vond de Braziliaanse manier van landbouw namelijk erg bijzonder. De bedoeling was dat Martien in Pedro Afonso de agrarische sector zou ondersteunen. Dat werd het echter niet helemaal, want Martien begon met de agrarische school Escola Agro Artesanal opnieuw te laten functioneren, maar ook om te ondersteunen. Dat voluntair werk deed hij samen met twee vrienden, Gerard Schipper en Paul Zuidgeest. De school was bedoeld voor jongeren die agrarische studies konden volgen en konden weten hoe je in de toekomst gewassen produceert. Na dat werk keerde Martien terug naar Nederland om zijn studie tropische agronomie af te maken. Uiteindelijk heeft het drietal vijftig jaar later een beloning gekregen voor dat vrijwilligerswerk.

Culturele passie
Buiten het werk om heeft Martien natuurlijk ook de Braziliaanse cultuur en het Portugees moeten leren kennen. Gelukkig heeft Martien altijd al een passie gehad voor 'zijn nieuwe land' en was inburgeren niet zo moeilijk voor hem. Zely en Martien hebben elkaar ontmoet door hun verschillende banen. Martien was na zijn Nederlandse studie manager van een palmoliebedrijf geworden in Belém. Zely kwam uit die stad en gaf daar als onderwijzeres les. Ze trouwden in 1977 en kregen uiteindelijk drie kinderen. In 1991 besloten Martien en Zely echter om voorgoed naar Nederland te komen. "Martien hield altijd al van Brazilië. Hij sprak vloeiend Portugees en begreep de mensen, ook hun muziek, zoals bossanova. Op veel foto's is hij te zien met een Braziliaanse gitaar. Bovendien verzamelde hij heel veel Braziliaanse muziek en deed hij onderzoek naar bossanova en andere muziekstijlen", vertelt Zely.

Onderscheiding
In februari 2019 kreeg de inmiddels een jaar overleden Martien net als zijn collega's Gerard en Paul een gouden onderscheiding overhandigd van de burgemeester van Pedro Afonso. Een beloning en tegelijkertijd een jubileum, want het vrijwilligerswerk was in de periode 1969-2019.

Het was een grote verrassing voor de familie Van Nistelrooij, maar ze waren enorm blij voor Martien, die de verbinding met Brazilië nooit is kwijtgeraakt. "Hij heeft altijd contact gehad met hen, zowel met de mensen van zijn project als de 'gewone' Brazilianen. Het was tijd om een beloning te ontvangen van zijn 'tweede vaderland', want 'Martien heeft Brazilië dan wel verlaten, maar Brazilië heeft altijd in zijn hart gezeten'."