Werken aan gezond, gevarieerd bos en heideverbinding in Mariahout

Mariahout - In de Mariahoutse gemeentebossen en rondom het Torreven en Vossenbergven, voert beheerder Bosgroep Zuid Nederland in opdracht van de gemeente Laarbeek dit najaar diverse beheerwerkzaamheden uit. Hierdoor krijgen de bossen en heide alle kansen om zich optimaal te ontwikkelen, zodat ze behouden blijven voor de toekomst. De werkzaamheden bestaan onder andere uit het kappen van bomen die te dicht op elkaar staan, het creëren van open plekken voor kruiden, struiken en jonge aanwas en het verder ontwikkelen van de heideverbinding voor zeldzame soorten. In dit artikel leest u hier meer over.

Dunnen helpt bij het ontwikkelen van een gevarieerd bos
De gemeente Laarbeek streeft naar een gevarieerder bos met meer afwisseling en natuurwaarden. Om dat te stimuleren heeft de gemeente een bosbeheerbeleid dat gericht is op het realiseren van een goede balans tussen natuur, recreatie en houtproductie. Daarbij maakt men zoveel mogelijk gebruik van de natuurlijke processen in het bos. Als de bomen in een bos echter te dicht op elkaar komen te staan, gaat dit ten koste van de groei en de gezondheid van iedere boom. Daarom is het soms nodig om ruimte te creëren door enkele bomen weg te halen. Dat heet ‘dunnen’. Zo kunnen de mooiste, meest sterke en gezonde bomen op een goede manier uitgroeien. Hetzelfde gebeurt in de struiklaag, zodat ook hier de waardevolle jonge bomen zich kunnen ontwikkelen tot imposante, vitale bomen.

Zorgvuldig selecteren
De eerste stap bestaat uit het selecteren van de bomen die blijven en welke daarvoor zullen moeten wijken. De bomen die weg moeten krijgen een oranje markering op de stam, wat blessen heet. Dit is inmiddels al gedaan. Het vellen van de gemarkeerde bomen staat gepland voor de maanden september en oktober. Naast meer groeiruimte in het bos, levert de verkoop van het vrijgekomen hout ook geld op, dat bijdraagt aan het betalen van het gemeentelijke bos- en natuurbeheer.

Open plekken voor kruiden, struiken en jonge bomen
Daar waar veel dezelfde soorten bomen staan, kiest men er bewust voor om de “vervalfase” van het bos na te bootsen door open plekken te maken. Op deze plaatsen krijgen kruiden en struiken volop kans om te groeien, waardoor de variatie en natuurwaarden in het bos toenemen. Ook kunnen bomen zich hier makkelijker verjongen, omdat er voldoende licht is. Op den duur groeien de jonge boompjes uit tot volwassen bomen, waardoor de open plek weer op een natuurlijke wijze dichtgroeit.

Venherstel en heideverbinding biedt kansen voor zeldzame soorten
Het bosgebied van Mariahout heeft niet alleen een prachtig bos, maar ook een waterrijk karakter door de vennen die er liggen. Dat maakt het een erg waardevol bos- en natuurgebied. Door het herstel van het Torreven in 1992 en 2000 zijn zeldzame soorten als moerashertshooi, venwitsnuitlibel, nachtzwaluw en levendbarende hagedis teruggekeerd in het gebied. En met de herstelwerkzaamheden aan het Vossenbergven in de winter van 2018/2019, kan ook dit ven zich in de komende jaren verder ontwikkelen. Hier zal naar verwachting dan eenzelfde soortenrijkdom ontstaan als in en rondom het Torreven.

Door het bos tussen beide vennen open te kappen en de strooisellaag weg te halen, werd verspreiding van heideflora en -fauna van het ene ven naar het andere ven mogelijk. De vegetatieontwikkeling is hier vervolgens een handje geholpen door er heidemaaisel uit te strooien. En met succes: de eerste heideplantjes zijn ontkiemd!

Verbreding heideverbinding en ontwikkeling bosranden
Om de functionaliteit van deze heideverbinding nog meer te bevorderen wordt deze zone de komende maanden verbreed. Door de productiebomen (grove den en Coriscaanse den) aan de randen van de heideverbinding te vellen, ontstaat er ruimte voor een verdere ontwikkeling van heidevegetatie en meer natuurlijke bosranden. Aanwezige inheemse boom- en struiksoorten als inlandse eik, Europese vogelkers en lijsterbes blijven hierbij behouden en kunnen optimaal groeien.

Op dit moment is de heideverbinding begrensd door rechte opgaande bosranden. Na de houtoogst komt er bosplantsoen voor terug op de grens tussen bos en heide, zodat een geleidelijke bosrand ontstaat. Er is daarbij vooral gekozen voor nectarrijke en besdragende soorten, zoals gewone vlier, lijsterbes, Europese vogelkers, vuilboom en brem; een belangrijke nectar- en voedselbron voor vele insecten en vogels.

Wat merken bezoekers van de werkzaamheden in het bos?
Tijdens de werkzaamheden zijn bezoekers zoals altijd welkom in het gebied. Daarbij is het wel belangrijk dat men goed oplet en voor de eigen veiligheid afstand houdt tot het werk en de machines. De bomen worden geveld en uitgereden met grote bosbouwmachines, die ook op de paden rijden. Soms zijn paden tijdelijk afgesloten of minder goed toegankelijk, maar zodra de werkzaamheden klaar zijn, worden alle paden weer vrijgegeven en indien nodig hersteld. In de periode dat men in het bos werkt, hangen op verschillende plekken informatiebordjes met meer informatie over de werkzaamheden.

Werken volgens natuurrichtlijnen
Tijdens de werkzaamheden werken de beheerder en de uitvoerder volgens de gedragscode bosbeheer. In deze gedragscode is vastgesteld hoe men bij werkzaamheden om moet gaan met de aanwezige flora en fauna, om de impact zo tot een minimum te beperken.

Meer informatie?
Bosgroep Zuid Nederland begeleidt de werkzaamheden in opdracht van de gemeente Laarbeek. De start van de uitvoering staat gepland voor september. Naar verwachting zal alles voor de kerstvakantie klaar zijn. Voor vragen kunt u contact opnemen met Bosgroep Zuid Nederland via (040)-2066360.