Laaggeletterd, en bijzonder slim!

Aarle-Rixtel - Deze week is de week van de alfabetisering. Ria van Ras uit Aarle-Rixtel was laaggeletterd. Dat hield ze 40 jaar lang verborgen. Ze ging terug naar school. Leerde lezen, schrijven, rekenen en omgaan met de computer. Een nieuwe wereld ging voor haar open. Nu is ze voorzitter afdeling Brabant van de Stichting ABC. Een Stichting die opkomt voor de belangen van laaggeletterden.

Wat zijn laaggeletterden?
Volwassen Nederlanders die moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen en omgaan met de computer. Daardoor kunnen ze niet goed meedoen in de maatschappij. Informatie van de gemeente, de huisarts, de bank, is vaak te lang, te ingewikkeld, te moeilijk. Sommige laaggeletterden worden daardoor werkloos, of belanden in de schulden… “Laaggeletterden zijn niet dom”, zegt Ria met klem. “In Laarbeek is 16 procent van de bevolking laaggeletterd.”

Laaggeletterd, hoe komt dat?
Er zijn volgens Ria verschillende oorzaken: het klikte niet op school, geen zin om te leren, gaten in de schoolopleiding. “Het heeft weinig zin om achteruit te kijken. Kijk liever hoe kom ik er van af. Er zijn mogelijkheden.”

Wat doet laaggeletterdheid met je?
“Op het einde van de Lagere School had ik nog steeds grote moeite met lezen, schrijven en rekenen”, zo gaar Ria verder. “Ik schaamde me kapot! O, wat haatte ik die rode strepen in mijn werk! Mijn zelfvertrouwen was naar het nulpunt gezakt. Doodsbang om fouten te maken. Ik besloot om niet meer te schrijven. Dat heb ik veertig jaar volgehouden. Geen boodschappenbriefje, geen briefje naar school als één van mijn kinderen ziek was. Niets, helemaal niets. Daardoor gingen mijn vaardigheden voor lezen en schrijven helemaal verloren.”

Voorbij de schaamte
“Laaggeletterden verbergen hun probleem gehaaid”, lacht Ria. “Schrijf eens voor me op, je hebt de pen toch al in je hand! En in het restaurant: “Doe mij maar hetzelfde.” Zelfs familieleden hadden het niet door. Door die schaamte, is laaggeletterdheid een verborgen probleem. Ik verloor tijdelijk mijn stem. Mijn huisarts vroeg me op te schrijven wat ik voelde. Dat kon ik niet! Dit voorval zorgde voor een ommekeer. Terug naar school. Twee halve dagen in de week. Mijn zelfvertrouwen groeide. Ik werd mondiger en hoefde niets meer te verbergen. Een nieuwe wereld ging open. Ik hoorde er voortaan bij! Wat een opluchting.”

Doe er wat aan
“Eerst, had ik een bloedhekel aan lezen. Nu, lees ik die dikke pillen van ‘De zeven zussen’! Ik geef presentaties, bij scholen, gemeentes, ziekenhuizen, bedrijven...” “Mijn succes wil ik graag delen met alle laaggeletterden van Laarbeek, van Brabant, van...”, klinkt het vol vuur. Ik spreek nu even als voorzitter van De Stichting ABC Brabant: “Je bent echt niet de enige! Kom uit de kast en doe er wat aan! Meld je aan, als je jouw leven ook een andere draai wil geven. De huisarts of een ander vertrouwenspersoon kan een eerste stap zijn.”

Gemeente Laarbeek
De gemeente Laarbeek is verantwoordelijk voor de aanpak van laaggeletterdheid. Tevreden is Ria niet. ”De gemeente moet actiever worden. Spoor die laaggeletterden op! Wijs een vertrouwenspersoon aan, die laaggeletterden over hun schaamte heen kan helpen!” In afwachting daarvan zijn Laarbeekse laaggeletterden aangewezen op Het Taalhuis van LEV-groep Laarbeek. Contactpersoon is Marieke van Eijk, 0492 363026. “Ik hoop echt, dat mensen die kampen met dit probleem, zich daar melden”, zo besluit Ria. “Ik gun het ze!”