Week van de afasie: ‘Mensen denken dat ik gek ben’

Laarbeek - De week van afasie is van zondag 2 tot en met 9 oktober en staat in het teken van bekendheid creëren. Veel mensen weten namelijk niet wat afasie is en dat kan zorgen voor onbegrip bij bepaalde situaties. Afasie is een taalstoornis waarbij er problemen ontstaan met het spreken, lezen en schrijven. Samen geven deze problemen stoornissen in de communicatie. Beek en Donkenaar Chang-ta Tcheng heeft afasie en doet zijn verhaal om de taalstoornis onder de aandacht te brengen.

Als Chang-ta moet vertellen over zijn taalstoornis raakt hij zichtbaar geëmotioneerd. “Hij heeft het op het moment heel erg moeilijk. Ik denk omdat het de week van de afasie is, dat alles weer even terugkomt”, zo vertelt dochter en tevens mantelzorger Wendy Tcheng. Samen met haar zus Linda Staal-Tcheng verzorgt zij haar vader waar dat nodig is. In 2018 heeft hij een herseninfarct gekregen en dat is niet zonder gevolgen gebleven. De huisarts heeft toen te laat opgemerkt dat het om een herseninfarct ging. Chang-ta had namelijk geen uitvalsverschijnselen en bij een herseninfarct is dat negen van de tien keer wel het geval. “De assistent dacht dat ik te veel gedronken had en daardoor niet meer kon praten. Er was verder niemand, maar ik werd maar niet geholpen. Ik heb toen wel zes uur moeten wachten voordat ik toch geholpen werd”, zo vertelt Chang-ta zelf.

Maar toen was het al te laat. Bij een beroerte telt elke seconde en moet je zo snel mogelijk naar het ziekenhuis voor medicatie, nu duurde het uren. Daar is kostbare tijd verloren gegaan. “Hij heeft vervolgens een week in het ziekenhuis gelegen en vanuit daar is hij gaan revalideren in Blixembosch. Vervolgens mocht hij vanuit Blixembosch weer naar huis in Veldhoven. “Maar toen kreeg ik al snel een belletje om 8 uur ’s morgens dat zijn pillen niet klopten”, gaat Wendy verder. “Toen moest ik vanuit Beek en Donk naar Veldhoven rijden en toen bleek dat de pillen wel gewoon goed waren. Dat werkte dus niet. Hij had zoveel begeleiding nodig en kon gelukkig snel een huisje krijgen hier.” 

Samen komen we eruit
Fysiek merk je niks aan Chang-ta. Zo werkt hij in de tuin of klust hij bij zijn dochters. Dat gaat allemaal goed, maar zodra hij moet praten of iemand moet verstaan heeft hij het lastig. “Van de tien woorden die er gezegd worden, versta ik er maar vier. De rest moet ik erbij denken”, vertelt hij. Naast woorden zijn ook cijfers erg lastig voor hem. “Hij moet het zien”, haakt Wendy in. “Hij weet heel goed wat 1 of 2 euro is, maar hij kan het niet opgeteld krijgen. Met boodschappen doen is dat bijvoorbeeld erg lastig. Toen hebben we maar gezegd dat hij gewoon alles moet gaan pinnen. Bij ons ligt er ook altijd een briefje met een pen op tafel. Als we elkaar niet snappen, dan schrijven we het op in steekwoorden. Dan is het geen probleem, want met zijn hersenen is verder niets mis. Zo komen we er samen altijd uit.”

“Het gaat niet om mij, maar om alle mensen met afasie”

Niemand met afasie is hetzelfde. Iemand kan verlamd zijn en afasie hebben, maar het kan ook zo zijn dat er aan de buitenkant niets te zien is. “Mensen denken soms dat er iets mis is met mijn hersenen en dat ik gek ben, maar dan word ik heel erg kwaad. Mijn hersenen zijn prima, maar ik kan alleen niet altijd zeggen wat ik wil. Dat voelt als onmacht.”

Chang-ta is erg emotioneel tijdens het gesprek, hij is wel erg gelukkig met zijn leven nu in Beek en Donk. Hij geniet van de kleine dingen zoals zijn hond Lola, en zijn kinderen en vier kleinkinderen. Soms vindt hij het nog moeilijk hulp te accepteren als iets niet zelf meer lukt, maar de acceptatie gaat steeds beter. Chang-ta zou ook graag met anderen mensen in contact komen. “Ik zou heel graag willen weten of er andere mensen uit Laarbeek zijn die ook afasie hebben. Nu ken ik er geen en voelt het een beetje eenzaam.” Hij heeft zelfs een shirt laten drukken waarop afasie staat. Niemand vraagt hem echter waarom hij dat shirt aan heeft of wat het is. Juist daarom wil hij er nu aandacht aan geven en bekendheid creëren. “Het gaat niet om mij, maar om alle mensen met afasie”, zo besluit hij.