Eenzaamheid
Een veelgebruikt begrip, maar wat wordt daar onder verstaan. Een veelgebruikte definitie is: "Het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde relaties." Een hele mond vol, maar het komt erop neer dat het eenzaamheid vaak een gevoel is. Te weinig sociale contacten kan een gevoel van eenzaamheid geven, maar dat hoeft niet, je kunt dat ook heel prettig vinden. Andersom kun je ook veel mensen om je heen hebben en je toch eenzaam voelen omdat de relaties niet voldoen aan je emotionele behoeften.
Bij ouderen ontstaat eenzaamheid vaak door een opeenstapeling van gebeurtenissen zoals het overlijden van een partner en/of leeftijdsgenoten, het verlies van mobiliteit en het verlies van zelfstandigheid. Men vindt het daarnaast lastig om hun eenzaamheid bespreekbaar te maken. Men heeft vaak het gevoel mensen lastig te vallen en ervaart vaak onbegrip omtrent eenzaamheid. Ik ben voorstander van het verbinden van generaties en wederkerigheid van diensten. Jij, als oudere, past twee werkdagen op het hondje (gezellig en je moet er af en toe eens uit) en in de vakanties let je op de post en de plantjes van het werkende echtpaar tegenover je in de straat. Je overburen zorgen voor het buitenzetten van jouw zware vuilniszak en geven je hulp met de computer. De buren koken af en toe een lekkere en gezonde maaltijd voor je en jij leert ze hoe je ouderwets draadjesvlees moet maken. Dit kan het gevoel van eenzaamheid laten afnemen, je hebt een doel, zinvolle contacten en er wordt op je gewacht.
Het doen van vrijwilligerswerk is niet dé oplossing, maar ook dat kan een bijdrage leveren aan het verminderen van eenzaamheid. Vrijwilligerswerk hoeft niet meteen een soort van baan te zijn…het kan op heel veel manieren. Veel oudere mensen hebben een grote schat aan kennis en ervaring op allerlei gebieden. Het is vaak ontzettend leuk om deze kennis over te dragen aan mensen die hier behoefte aan hebben en je zorgt er op deze manier voor dat deze kennis niet verloren gaat. Dat zou vaak ontzettend zonde zijn. Maar ook het vertellen over vroeger aan bijvoorbeeld schooljeugd. En dan niet alleen over de oorlog, maar ook gewoon over hoe het vroeger op school ging, wat voor spelletjes je vroeger deed etcetera.
Ik neem een voorbeeld aan mijn vader, 83 jaar, en sinds kort weer voor twee dagen aan de slag als (vrijwillig) conciërge op een basisschool. Hij vindt het heerlijk om weer bezig te zijn in zijn oude beroep en geniet van de drukte om zich heen. Wat had hij lol om de verbaasde reactie op het gemeentehuis toen hij een Verklaring Omtrent Gedrag kwam halen…