Kerstfoto
Vorig jaar stond ik als herder in de krant. Dit jaar kon ik er door de hoeveelheid werk helaas niet bij zijn op het moment dat de MooiLaarbeekKrant in al haar glorie op de gevoelige plaat werd vastgelegd. Columnist spelen is soms zwaarder dan het op het eerste zicht misschien lijkt. Het was dubbel spijtig dat ik niet bij het fotomoment aanwezig kon zijn, omdat er niet alleen een fotograaf aanwezig was, maar er werd ook geklonken op het voorbije jaar en op het nieuwe jaar. Gelukkig is er over foto's ook op taalkundig gebied wel het een en ander te vertellen. Het woord foto is een verkorting van fotografie. Foto komt van het Griekse photos. Dat betekent 'licht'. Grafie betekent zoveel als tekenen, schrijven. Als je een foto maakt, teken je dus eigenlijk met licht. Foto komt ook in de natuur voor. Alle planten bomen gebruiken fotosynthese voor de groene kleur in hun blad. Dat gebeurt ook via het licht, de foto dus. Daarnaast zijn er ook mensen die lijden aan fotofobie. Fobie betekent angst. Maar die mensen hebben dus geen schrik van de fotograaf, maar van fel licht.
Het woord foto wordt tegenwoordig natuurlijk niet meer gebruikt in de betekenis van licht, maar in de betekenis van wat mensen op Facebook of Instagram zwieren in de hoop op veel likes. In Nederland hebben wij een typisch woord voor een foto. Het woord 'kiekje' bestaat alleen in Nederland. Kiekje als synoniem voor foto komt van de Leidse fotograaf David Kiek. Hij werkte ook als professor aan de universiteit in Leiden. Daarom werden zijn foto's vaak in studentikoze omstandigheden gemaakt. Om die reden zijn 'kiekjes' meestal van mindere kwaliteit dan echte foto's zoals die in onze krant staan. Dat brengt me bij een anekdote die ons mam wel vaker vertelt. Vroeger, toen ik nog een kleine pagadder was, had ik een mooi Rotterdams accent. Vanaf mijn vierde levensjaar ging ik hier in Aarle-Rixtel naar school. Op een dag vroeg ik aan ons mam: "Iedereen zegt hier altijd 'kieken', wat betekent dat?" Ons mam antwoordde: "Dat betekent 'kijken'." Zelfs toen was ik al geïnteresseerd in al het moois dat onze taal te bieden heeft. En nu vier ik samen met u in de mooiste krant van Laarbeek en wijde omgeving al het derde Nieuwjaar. Weliswaar zonder foto, maar niet minder gemeend. Ik wens u voor het nieuwe jaar alle goeds en veel taalkundige wetenswaardigheden toe.