Terug in de historie met archiefbezoeker Zjon van de Laar
Familiefeest op de Donk loopt volledig uit de hand
Redacteur: Jac Babin
Beek en Donk - Onder invloed van de nodige drank eindigen familiefeesten wel eens in heuse veldslagen. Dat is van alle tijden. Zjon van de Laar, enthousiast archiefbezoeker, tipte DeMooiLaarbeekKrant met een 'gruwelijk' mooi verhaal uit 1738, dat zich afspeelde in de herberg van Peter Verhallen, op de Donk.
Hoofdpersonen
Het verhaal kent twee hoofdpersonen: Peter Jansen en Dirck Dircx. Peter Jansen was wijd en zijd, bekend en gevreesd als ruziezoeker, vechtersbaas en messentrekker. Hij liet op kermissen, feesten en bruiloften, geen gelegenheid voorbijgaan om te vechten. Dirck Dircx, een toevallige feestganger, kreeg de rol van dader min of meer opgedrongen, maar hij was ook slachtoffer.
Zondag 2 februari 1738
Er waren die zondag drie huwelijksfeesten tegelijk in de herberg op de Donk. De herbergier was bij twee ervan persoonlijk betrokken. Zijn zoon Francis was één van de bruidegommen en dochter Maria één van de bruidjes. Alle ingrediënten voor een gezellig familiefeest waren aanwezig! Hoe anders zou het aflopen..
's Avonds om een uur of acht meldt Peter Jansen zich met vier metgezellen ongevraagd in de herberg. Ze bestellen een kom jenever en herhalen dat nog twee keer. Vervolgens gooien ze hun hoed op de grond en dansen er omheen, ondertussen luid schreeuwend dat zij recht hebben op 'quanselbier', gratis bier dat een getrouwd stel geacht wordt te geven aan de jonge mannen van het dorp.
Hierna zoekt Peter Jansen ruzie met Dirck Dircx , een toevallige feestganger. Omstanders sussen de ruzie, maar die laait even later weer op en Peter Jansen trekt zijn mes. Dirck Dircx neemt geen halve maatregelen. Hij grijpt een houweel en slaat Peter Jansen op zijn hoofd. Voor Peter Jansen betekent dit een abrupt einde van de feestelijkheden. Zwaargewond wordt hij naar huis gebracht, waar hij vijf dagen later in de leeftijd van 25 jaar, overlijdt. De dag vóór zijn overlijden heeft hij met zijn laatste krachten een verklaring afgelegd aan de schepenen en Dirck Dircx aangewezen als de dader.
Lijkschouwing
De volgende dag melden zich drie schepenen, een medicine doctor en een chirurgijn bij het huis van Peter Jansen, om de lijkschouwing te verrichten. Gezamenlijk constateren zij een breuk aan het voorhoofd en kleine gaatjes in de schedel.
Rechtsgang
Dirck Dircx wordt nu officieel aangeklaagd wegens manslag. Hij had echter het zekere voor het onzekere genomen en was op de vlucht geslagen. Het proces moest daardoor tot vier keer toe worden uitgesteld. De moeder van Dirck deed een hartstochtelijk beroep op de rechters om Dirck niet te veroordelen. Hij zou gehandeld hebben uit zelfverdediging. De rechtbank mocht in die tijd echter geen suggesties van familie of vrienden betrekken in haar overwegingen. Bovendien kon niet aangetoond worden dat het leven van Dirck tijdens het incident echt in gevaar was geweest.
Zelfs de reputatie van Peter Jansen als ruziezoeker en vechtersbaas schoven de rechters terzijde en ook het feit dat Peter Jansen in september van het jaar ervoor Francis Verhallen, één van de trouwlustigen, met een mes had verwond, namen ze niet mee in het bepalen van de strafmaat.
Op 28 juli 1738 sprak de rechtbank het vonnis uit. Dirck Dircx werd voor eeuwig verbannen uit zijn dorp en de Meijerij.
Nazaten
Eventuele nazaten die in de hoofdpersonen voorouders menen te herkennen hoeven zich volgens verteller Zjon van de Laar niet te schamen. Integendeel. Zoiets kwam in de beste families voor!