Ouderen en alcohol
Het is weer bijna december en de feestdagen staan weer voor de deur. Dagen waarbij menig borrel of biertje gedronken zal gaan worden. Volgens velen hoort het erbij, hebben ze hun hele leven niet anders gedaan tijdens de feestdagen (en daarbuiten). Maar hoe valt alcohol als je ouder wordt?
Om maar meteen met de deur in huis te vallen, als je ouder wordt kun je steeds slechter tegen alcohol. Dat heeft te maken met een veranderend metabolisme. Je nieren, maagdarmstelsel en lever gaan slechter werken, je hebt minder lichaamsvocht en vaak worden er diverse medicijnen gebruikt. Dit alles zorgt ervoor dat je sneller aangeschoten of dronken bent en het langer duurt voordat je lichaam de alcohol afgebroken heeft.
Stiekem is er best heel veel alcoholgebruik onder ouderen boven 65 jaar. Bijna 12% van die groep drinkt overmatig en ruim 7% is een zware drinker. Drinkers kun je in twee groepen indelen: zij die altijd veel gedronken hebben en zij die om diverse redenen op latere leeftijd zijn gaan drinken. Vooral die laatste groep valt het minst op. Er zijn diverse redenen waarom mensen op latere leeftijd gaan drinken, vaak is dit situatiegebonden en veroorzaakt door eenzaamheid en het missen van zingeving. Denk bijvoorbeeld aan verveling en leegte na pensionering; werk geeft status en een zinvolle dagbesteding, dat ben je dus kwijt. Een andere reden is reactie op een zogenaamd negatief life-event bijvoorbeeld het overlijden van een partner of het moeten verhuizen naar een zorgcomplex.
De combinatie van alcohol, ouderdom én daarbij vaak ook nog eens medicatiegebruik is vragen om problemen. Denk bijvoorbeeld aan valpartijen. Op oudere leeftijd is de kans hierop sowieso al groter en alcohol, al dan niet in combinatie met bijvoorbeeld slaapmedicatie of antidepressiva, versterkt dat nog extra. Ook zorgt (langdurig) alcoholgebruik voor een slechtere voedingstoestand, achteruitgang van cognitie (geheugen), extra afname van spiermassa en een tekort aan vitamine B1.
Voor zorgverleners is het best lastig om helder te krijgen waardoor problemen veroorzaakt worden en regelmatig worden problemen die veroorzaakt worden door te veel alcohol toegeschreven aan Ouderdom of Dementie. De uiting van problemen (slechter geheugen, wiebelig lopen, afname gewicht, depressie etc.) lijkt erg op elkaar.
Het is niet zo dat ik alcohol wil verbieden. Als je al je hele leven een borreltje drinkt voor het slapen gaan en daardoor geen slaapmedicatie nodig hebt, wie ben ik dan om dat te verbieden. En een glaasje wijn of advocaatje met slagroom tijdens het kerstdiner…natuurlijk mag dat. Maar ben alert, je kunt gewoon niet meer zoveel hebben, je lijf heeft er meer moeite mee.
Ik wens alvast iedereen fijne feestdagen en een voorspoedig 2019.