Broeder Josep Lucas gestorven
Tekst: Martin Prick
Lieshout - Op dinsdag 18 december is broeder Josep Lucas, huisgenoot en vriend van pastor Arie Wester, overleden op 86-jarige leeftijd.
38 jaar
In Lieshout wordt de naam van Josep Lucas in één adem genoemd met pastor Arie Wester. De twee mannen vullen elkaar prima aan en worden ook regelmatig samen 'gespot' tijdens het boodschappen doen in het dorp. Josep is erg bescheiden en treedt niet gemakkelijk op de voorgrond. Hij is wel steeds de stille kracht in huis en in de kerk. Als hij zieken of ouderen bezoekt gaat dat steevast met 'unne krommen errem' zouden ze in Lieshout zeggen. Broeder Lucas gaat op bezoek en neemt wat mee, een paar eieren een pak koekjes. Het is de gewoonte in het dorpje Reus in Catalonië, waar hij vandaan komt. Hij is Catalaan, niet dat hij erg voor de onafhankelijkheid is, hij is een echte Spanjaard. Als onderdeel van de orde van de Benedictijnen komt hij in een geloofsgemeenschap van de orde in Nederland terecht. Maar dat bevalt hem niet goed. De orde is zoekende in het geloof en de leefgemeenschap is één van de vernieuwingen. Inmiddels is hij afgestudeerd psychotherapeut en werkt samen met een natuurarts. Dan ontmoet hij Arie Wester, vlootaalmoezenier bij de Koninklijke Marine. Die zoekt iemand om bij thuis te komen en die op het huis past tijdens de lange uitzendingen van zijn eskader. "Het is anders droevig thuiskomen in een huis, waar alles muf ruikt naar doodgegane planten na een uitzending van een maand", vertelt pastor Wester. De twee kunnen het goed met elkaar vinden en zo begint een samenzijn, dat 38 jaar zal duren.
Barratine
Een grote hobby van Josep Lucas is de Catalaanse kerststal. Broeder Josep heeft in Den Helder, Bakel, Lieshout, Aarle-Rixtel en Mariahout kerststallen laten bouwen naar Catalaans voorbeeld. Die wordt helemaal aangekleed met diverse scenes erin uit het bijbelverhaal, zoals ook de aanzegging van de geboorte aan Maria. Vaak is er een bewegend onderdeel als een waterrad, dat leven in de 'brouwerij' brengt. In een Catalaanse stal zit ergens een mannetje verstopt met een rode muts, de zogenaamde Barratine, die zijn behoefte zit te doen. Aan de kinderen de taak om het mannetje te zoeken. Vaak zit dat heel vernuftig verstopt. Het ene jaar is de Barratine verkleed als burgemeester, dan weer als agent en af en toe als boer, om te laten zien dat iedereen gelijk is op veel gebieden, zoals in het doen van de behoefte.
Afscheid
Ze wonen samen in Den Helder, waar pastor Wester pastoor is in Julianadorp. Josep houdt kippen en vogels en is veel tijd kwijt met de verzorging ervan. Daarnaast heeft hij zijn werk en doet hij taken binnen de parochie. Als grote hobby heeft hij schilderen, later fijn-schilderen. Hij geeft aan huis in de latere woonplaats in Friesland les in het schilderen volgens de Hindelooper-traditie. In huis woont dan lange tijd ook Thea, die studeert in Leeuwarden. Na de Friese tijd en een aanstelling als pastoraal werker bij justitie volgt een plaats in Nijmegen op het longcentrum van de Radboud universiteit. Bisschop Hurkmans vraagt het tweetal voor de pastorie in Bakel.
Na 6,5 jaar in Bakel volgt een plaats in Lieshout als opvolger van Jeroen Beekmans. Daar gaat het prima, maar dan volgt een terugval in functieomschrijving, waar vooral broeder Josep niet goed mee uit de voeten kan. De dan al geconstateerde hartafwijking bij hem wordt erger en gaat hem steeds meer parten spelen. "De laatste jaren moest hij in etappes de trap op, omdat het anders te moeilijk voor hem werd", legt Arie uit. Josep was geen veelvuldige bezoeker van doctoren. "Zelfs toen hij hulpeloos op de vloer van de badkamer lag, mocht ik eigenlijk de dokter niet bellen", vertelt Arie.
Op zaterdag 23 december werd in een goed gevulde kerk in Lieshout afscheid genomen van broeder Lucas, waarin Arie samen met pastoor Verbraeken de dienst leidde.