Handvaardigheid
"Een twee? Had je een twee?" Van sommige punten van mijn scholier word ik tureluurs. "Omdat ik het nóg niet ingeleverd heb", verklaart hij, waarna onze student lachend zegt dat hij dan geluk heeft dat hij geen één heeft. Uit zijn rugzak wordt een aantal plankjes getoverd die in elkaar een stoeltje moeten voorstellen. "Nog effe lijmen, klaar en inleveren." Manlief, de klusser in huis, kijkt bedenkelijk. Dat is niet even lijmen. Wij ervaringsdeskundigen en ouders beseffen dit maar al te goed.
Op de middelbare school was ik dol op kunstgeschiedenis. Het liefst struinde ik tijdens excursies allerlei musea af. Ik genoot intens van abstracte kunst en wonderlijke gedachtegangen van kunstenaars. In een zaal met twintig Mondriaans heb ik ademloos staan kijken hoe hij vanaf een realistische, levensechte boom kwam tot de abstracte lijnen die hij later op het doek zette. Maar, aan de lessen kunstgeschiedenis zaten ook handvaardigheidslessen vast. Creatief was ik wel, maar echt handig niet.
Het gevecht dat ik voerde met een stuk zeepsteen heeft me bijna mijn zicht gekost. Uit de brokken op de werkbank in het handvaardigheidslokaal koos ik een plat exemplaar, waar ik een mooie gladgeschuurde uil van wilde maken. Uren hakken en beitelen later dacht ik, effe snel, mijn vaders grote schuurmachine te gebruiken. In een fractie van een seconde sprongen een aantal stukjes in mijn ogen. Tranend op de tast zette ik het brullende apparaat uit, waarna ik me blind een weg baande naar mijn slaapkamer. Een heel weekend heb ik met dichte ogen op bed gelegen, terwijl ik mijn ouders mijn stommiteit niet durfde te vertellen. Een zes voor de moeite was me letterlijk een doorn in het oog. De negen voor het ontwerpen van een briefhoofd redde mijn eindcijfer, al had ik dit project in enkele minuten in elkaar geflanst. Uren heb ik zitten figuurzagen voor mijn kunstzinnige project over machines. Ik was een kei in het omschrijven van de procesgang, maar durfde in werkelijkheid de decoupeerzaag en kolomboor niet meer te pakken. "Nee, het pure handwerk, veel onregelmatiger en kunstzinniger." Ik kwam met mijn smoesjes weg.
Na wat gemopper assisteert manlief onze scholier met het in elkaar klemmen van de losse delen. Het onregelmatige 'kunststoeltje' is zeker creatief. Met voor hem een leerproces dat binnenkort hopelijk meer op gaat leveren dan een twee.