Niet zomaar een lastig kind
Het was warm en druk in de kringloopwinkel en het vierjarige dochtertje van het Syrische echtpaar bleef continu om aandacht vragen. Winkelen werd lastig. Ik besloot haar mee te nemen naar de speelgoedafdeling. Dat werkte kortdurend. Het dametje ging de pias uithangen. Ze zette hoedjes op en trok de gekste grimassen, tot groot vermaak van het winkelend publiek. Daardoor ging ze zich nog uitbundiger gedragen en begon zelfs kleding uit rekken te halen. Toen ik haar dwong daarmee te stoppen, begon ze te rennen door de winkel. Een van de medewerksters die aanvankelijk lachend stond te kijken, ving haar op en met een streng gezicht dwong ze haar tot stilstand. Ineens kreeg ze een heel vreemde gezichtsuitdrukking, haalde uit en sloeg de verbouwereerde vrouw in haar gezicht. Ik schrok zo dat ik even niet wist hoe te reageren. De ouders hadden hiervan niets meegekregen dus ik excuseerde me namens hen voor haar gedrag. Dit viel absoluut niet goed te praten. Onderweg naar huis, terwijl het meisje me met een schuldbewust wit gezichtje zat aan te kijken vroeg ik me af hoe ik dit de ouders kon vertellen.
Vlak na dit voorval was er een schoonzus op bezoek die als tolk fungeerde. Zij gaf me wat meer inzicht in de achtergronden van de familie. Zo vertelde ze ook over alle dingen die ze meegemaakt hadden. Om hun dochtertje te beschermen tegen de geluiden van de bommen die op het laatst bijna dagelijks om hun huis vlogen, was de rest van het gezin hard gaan zingen en muziek maken. Soms vluchtten ze met haar naar de badkamer, de plek waar de geluiden het minste doordrongen.
Het gezin heeft in Nederland nu eindelijk rust. Ze hopen dat de kleinste op een gegeven moment zal stoppen met het ritueel hen de badkamer in te trekken bij vuurwerk of ander lawaai. Haar soms agressieve, opvliegende buien baren hen echt zorgen.
De schoonzus schrok van mijn verslag over het voorval. ‘Zij moet zich altijd netjes gedragen’ zei ze ‘ik ga mijn broer en schoonzus vertellen dat ze haar veel strenger aan moeten pakken’.
Later vertelde een bevriende psychologe dat deze jonge kinderen traumatische ervaringen niet kunnen beredeneren, alleen maar ondergaan. Veel heftiger dan bij een volwassene. Dit kent later dan twee uitingsvormen. Ofwel het kind wordt heel introvert of gaat juist explosief gedrag vertonen.
Ik vrees dus dat er meer nodig is dan een strenge aanpak.