Respect en handhaving zijn van alle tijden

Coronatijd, lock-down en avondklok. Er is veel over gesproken op radio, TV en kranten stonden bol met grote koppen en foto’s over alles wat dit met zich mee bracht. In ieder geval was duidelijk dat niet iedereen dezelfde mening hierover had en heeft. Prima, maar de wijze waarop we onze mening in Nederland uiten kent wel zijn grenzen.

Dat lieten de beelden en foto’s in de media duidelijk zien. Verschil van mening kun je van elkaar respecteren zolang je de regels die voor iedereen gelden maar opvolgt, ook al ben je het er niet mee eens. Je niet houden aan deze regels betekent dat er wordt gehandhaafd, ook in een democratie. En ook dat verdient respect. Vooral omdat het grootste gedeelte van Nederland, die zich wel aan de regels houdt, dat verdient. Ook de handhavers verdienen dat. Van premier, ministers, burgemeesters, politie tot boa’s. Zij handelen, evenzo tijdens deze coronapandemie, in het belang van gezondheid en veiligheid.

Ik heb een leeftijd dat ik al flink kan terugkijken naar onder andere mijn kindertijd en schoolperiode waarbij een klassengrootte van 33 leerlingen geen uitzondering was. Er werd klassikaal onderwijs gegeven en als je iets wilde inbrengen moest je je vinger opsteken. De meester en de juffrouw kregen op voorhand respect en hadden een vanzelfsprekend gezag. Dat er maar één iemand tegelijk mocht praten en dat je naar elkaar moest luisteren werd je nadrukkelijk vanaf de eerste dag door hen bijgebracht. Wanneer je je hier niet aan hield werd je de gang op gestuurd om ‘af te koelen’. Als je vervolgens thuis aan je ouders vertelde dat je ‘straf’ had gekregen, hadden pa en moe ontzag voor de meester en juffrouw en kreeg je van hen ook nog een keer een preek te horen dat je beter moest gehoorzamen.

Niet dat ik een pleidooi houd terug te gaan naar deze manier van onderwijs en opvoeden. Wat ik er wel van meegekregen heb is dat er normen en waarden zijn die maken dat er soms iets voor je bepaald wordt en je je daaraan te houden hebt. Dat gaat ook nu nog op. Zo niet, dan geeft een gezaghebbende de grens aan dat je die overtreedt en word je teruggezet op je plaats. Ook dat gaat nu nog op. Je leert respect te tonen voor regels en het handhaven ervan. Ik heb geen trauma’s overgehouden van dat ik soms streng ben aangepakt. Sterker nog… het heeft me gebracht ook rekening te houden met anderen. Ruimte te geven die je vervolgens dan ook weer terugkrijgt. Daardoor ontstaat wederkerigheid.

We leven in een vrij land dat ik enorm koester, met vrijheid van meningsuiting, dat vind ik een groot goed. Maar de wijze waarop we ons uiten, doet er zeker toe. Dat heeft met goed gedrag te maken. Handhaven uit respect voor normen en waarden die bijdragen aan gezondheid, veiligheid en maatschappelijke betrokkenheid juich ik toe. Ik voel me hierdoor absoluut niet beknot in mijn vrijheid en blijft wat mij betreft van alle tijden.

Erik van Haperen