(Ver-)taalbeslommeringen

Mevrouw had haar eerste uitnodiging van het RIVM binnen; het bevolkingsonderzoek om borstkanker voortijdig op te sporen. Een duidelijke brief, maar moeilijk te begrijpen wanneer je de taal niet helemaal machtig bent. Mijn hulp werd ingeroepen.

Ze zou gaan, dat stond buiten kijf. Het was immers een brief van de overheid en die kon niet worden genegeerd. Het bracht wel veel spanning met zich mee. Geen enkele vrouw gaat voor de lol naar de ‘borstenbus’, maar voor haar was het ook nog eens iets totaal onbekends. De gedachte alleen al dat ze daar met ontbloot bovenlichaam van alles moest ondergaan waar ze geen controle over had, was doodeng. Ze werd wat geruster toen ik vertelde dat het nooit mannelijke verpleegkundigen zijn die dit onderzoek doen.

Een week of drie later kreeg ik van haar man een appje. Vertaald via Google Translate…‘Hallo grap, (hij bedoelde: Hallo Joke…) ik begrijp niet. Ik ben een man en ik krijg ook een brief voor de test van het bovenlichaam’. Het berichtje ging vergezeld van een foto van de post. Ik zag het paarse envelopje dat hoort bij de uitnodiging voor het darmkankeronderzoek.

Ook dit werd heel serieus genomen. Het was alleen wat lastiger uitleggen. Die zelftest luistert nauw. Degenen die de eer ooit gehad hebben, weten wat ik bedoel. Hoe leg je uit dat er geen urine bij mag komen? Hoe vertel je dat je dat prikkertje maar een klein beetje in je ontlasting mag steken? Dat je de test wel op een geschikt moment moet doen, zodat zijn bijdrage niet het hele weekend in een postbus ligt? De kinderen lagen dubbel terwijl ze het voor hem nader vertaalden. Ze beloofden wel dat ze hem zouden helpen. Dat wilde vader dan weer niet. Hij kon dat best zelf.

Tijdens de kerstvakantie kwamen de uitnodigingen voor de boosterprikken. Hij had begrepen dat de datum voor die vaccinatie over een paar dagen al was. Hoe moest dat nu? Dat bracht stress. Zijn vrouw was immers een paar dagen op familiebezoek en kon niet op tijd terug zijn. Tot zijn opluchting was ook daar een oplossing voor, zij kan gewoon later via de GGD.

Deze mensen vinden het moeilijk. Ze vinden het allemaal ook lastig, maar ze doen het wel. Gewoonweg omdat onze overheid het adviseert. Want die heeft het beste met iedereen voor. Was het voor iedereen in Nederland maar zo simpel...