Proefinstallatie zorgt voor 27.000 liter extra grondwater in Beek en Donk

8 januari 2023, 10:10 Dier & Natuur

Beek en Donk - Het klimaat verandert. We hebben warmere zomers en mildere winters. Er valt minder regen en het grondwaterniveau daalt en daalt. Daar moet wat op te vinden zijn, zo dacht Pieter Schepers, die in Beek en Donk een installatie bedacht heeft om het regenwater op te vangen, te zuiveren en de grond in te sturen.

“Mijn kleinkinderen Sam en Noor uit Nijmegen kwamen vroeger vaak bij ons logeren”, vertelt Pieter, die woont in Stiphout, maar van origine uit Laarbeek komt. “We gingen dan vaak naar het eikenbos bij Kasteel Croy in Aarle-Rixtel. In dat bos was het altijd pikdonker omdat de bomen dicht op elkaar stonden en er bijna geen lichtinval was door het dikke bladerdak van de bomen.” Kleinzoon Sam noemde dit bos daarom altijd ‘het zwarte bos’, maar enkele jaren later was het bos niet meer zo donker, zo merkte zijn kleinzoon op. “Ik vertelde hem dat het niet zo goed ging met het milieu in de wereld. Er valt nog wel regen, maar deze gaat niet of nauwelijks meer naar de wortels van de bomen. Vervolgens ging ik nadenken over een oplossing. Allereerst heb ik een grondwateranalyse gemaakt van het meetpunt van het KNMI in het bos, waaruit bleek dat deze in een heel jaar tijd slechts één week boven het 20-jarig gemiddelde uitkwam. Toen ik ook nog een artikel las dat vier professoren uit China, USA, UK en Wageningen gezamenlijk voorspelden dat in 2070 een groot deel van de wereld onleefbaar zou kunnen worden door de opwarming (als er niets gebeurt red.), besloot ik actie te gaan ondernemen.”

Meer water naar het grondwater
Met zijn installatie maakt Pieter gebruik van zonnepanelen met daaronder regenpijpen om het water op te vangen. Al het water wat opgevangen wordt, wordt daarna nog vijf keer gezuiverd. “Dat is essentieel, zodat al het water écht de grond in gaat. Ook wordt er gebruik gemaakt van specifieke pendelwormen, die met verticale graven tot drie meter diepte zorgen voor een goede afvoer van het water naar de grond.” Waar er normaal slechts 9,8 procent van het regenwater naar het grondwater toegaat is dat bij Pieters’ proef 58 procent. Bijkomend voordeel is tegelijk dat er via sloten en riviertjes geen regenwater rechtstreeks de zee in gaat. Volgens Pieter gebeurt dat namelijk al genoeg, namelijk zo’n 6,8 miljard kubieke meter per jaar. “Elke liter water die niet naar de zee gaat is meegenomen. Die stijgt toch wel door de Noord- en Zuidpool.”

De proefopstelling, die inmiddels één jaar in werking is, staat voor Pieter op een bijzondere plek in Beek en Donk. Namelijk op de grond van de familie Meulensteen, die hij dan ook erg dankbaar is. “Vroeger fietste ik hier altijd langs omdat ik jeugdleider was van ASV’33. Nu was ik wat aan het rondfietsen omdat er nergens in de buurt wat stond waarvan ik gebruik zou kunnen maken. Ik belde aan, maar er was niemand thuis. De overbuurman vertelde me dat ze met vakantie waren, dus schreef ik een brief. Enkele dagen later werd ik teruggebeld en vonden ze het erg interessant. Ik zorgde voor de materialen en zij bouwden het op. Die welwillende medewerking van het hele gezin heeft mij erg blij gemaakt en ervaar ik als zeer bijzonder.”

Iedere zaterdag om 13.00 uur komt Pieter vanuit Stiphout op de fiets naar Beek en Donk toe om te kijken hoeveel neerslag er is gevallen. Dit doet hij met verschillende meters. “Zo kan ik precies zien hoeveel liter water er is gevallen en naar de grond toe gaat. De gemiddelde neerslag van 2003 tot en met 2020 was 782 millimeter per vierkante meter in Zuidoost-Brabant, in 2022 was dit nog maar 641 mm/m2.” Dat betekent dus dat er over een periode van 20 jaar substantieel minder neerslag valt. Met zijn relatief kleine installatie van 76 vierkante meter wist Pieter afgelopen jaar, terwijl er dus bijna 18 procent minder neerslag viel, toch ruim 27.000 liter water extra de grond in te krijgen. Ondanks dat zijn proef gebaseerd is op het opvangen van regenwater op zonnepanelen, pleit hij voor het gebruik van daken. “Dat is veel goedkoper en makkelijker. Daarvan hebben we er namelijk al heel veel in Nederland, met bijna allemaal een afvoer. Met filters kunnen de bladeren en andere verontreinigingen van groter dan 2mm eruit gehaald worden. Zo kun je zo eenvoudiger het water opvangen en naar de grond toe sturen.”

Inspireren
Pieters’ ‘uitvinding’ is niet onopgemerkt gebleven. In de Europese Unie wordt er komende jaren miljoenen euro’s vrijgemaakt om innovaties voor het klimaat uit te gaan voeren. Daarvoor heeft de EU 100 plaatsen uitgekozen in Europa, waarvan Helmond/Eindhoven (gezamenlijk) er één van is. “Er komen twee conferenties in Helmond en Eindhoven waarvoor ik uitgenodigd zal worden. Mijn insteek is niet om er iets aan te verdienen, maar ik wil graag dat we gezamenlijk beter om zullen gaan met onze aarde. Met deze installatie hoop ik ook vooral andere mensen met daken van groter dan 100 vierkante meter, boerderijen en bedrijven te inspireren. Elke installatie helpt om wat te doen voor het verbeteren van de aarde. Dit is om een begin te maken met het grondwater probleem samen op te lossen.”