De Oeverzwaluwwand bij Bavaria
De Oeverzwaluwwand bij Bavaria Foto: Antoon Sips

Oeverzwaluw ontdekt Bavaria

Algemeen

Lieshout - Dit jaar was de viering van het 300-jarige bestaan van familiebrouwerij Bavaria. Het lijkt erop dat de Oeverzwaluwen daar op gewacht hebben. In 2015 is begonnen op het Bavaria terrein met de aanleg van een Oeverzwaluwwand.

In 2016 was deze prachtige wand gereed en bied plaats aan 35 paartjes van deze kleinste zwaluwsoort. Nu wachten op het eerste broedgeval. Maar nee, in 2016 geen broedgeval. In 2017 geen zwaluw te bekennen. In 2018 ook geen succes. Maar dan… in 2019 was het eindelijk raak, uitgerekend in het jubileumjaar van Bavaria. Vermoedelijk broeden er nu zo'n 5 tot 7 paartjes. Nader onderzoek door leden van Vogelwerkgroep 'De Ortolaan' (IVN Laarbeek) moet uitwijzen wat precies de aantallen zijn geweest.

Oeverzwaluw
De Oeverzwaluw is een kolonievogel die soms wel met 1000 paar tezamen in een oeverwand broeden. Daar graven ze in de steile wand een nestgang uit, van minimaal 60 cm, met aan het einde een nestkom, waarin de eitjes worden gelegd. Soms broeden ze tweemaal per jaar. Ze komen voor aan de oevers van rivieren, zowel langs de Maas, als de Rijntakken, en met name waar deze vrij kunnen meanderen, waardoor de oevers in de bochten op een natuurlijke manier afkalven. Hierdoor ontstaat er een steile zandwand, ideaal om hun nestengangen in uit te graven. Ook maken ze gebruik van gronddepots, waar tijdelijk grond wordt gedeponeerd, in verband met werkzaamheden aan wegen- of bouwprojecten. Wat dat betreft zijn het echte pioniers die als er ergens wordt gebouwd in de buurt van water meteen gaan onderzoeken of er geschikte nestplaatsen gemaakt kunnen worden. Ook een kunstmatige Oeverzwaluwwand zoals bij Bavaria, mits deze grenst aan een waterloop of plas, wordt wel in gebruik genomen. De nestgangen die bewoond zijn geweest, dienen wel jaarlijks opnieuw gevuld te worden met een vers zandmengsel. Ook moet de vegetatie voor de wand kort gemaaid zijn en blijven zodat de vogels een vrije aanvliegroute hebben. Er mogen geen wortels in de gangen groeien. Deze belemmeren het verder uitgraven.

Momenteel broeden er volgens de Vogelatlas van Nederland zo'n 20.000 tot 30.000 paren in Nederland. Hopelijk zullen in de toekomst de oeverzwaluwen vaste bezoekers zijn van deze mooie oeverzwaluwwand.