Arlenius’ nalatenschap wordt groter en groter

Aarle-Rixtel - Met de aankoop van een tweede boek van Arnoldus Arlenius hebben de Vrienden van Arlenius een nieuwe stap gezet in het eren van de in 1510 geboren Aarle-Rixtelnaar.

Deze keer geen bursreis naar Florence om met de grote groep Vrienden van Arlenius het boek op te halen. Nee, het vorig jaar gekochte woordenboek Griek-Latijn (uit 1546) was vanuit Italië eenvoudig op te halen. Het ‘nieuwe’ (uit 1544) boek werd te koop aangeboden bij een antiquariaat in Panorama City, een voorstad van Amerikaanse stad Los Angeles: kosten 3400 euro.

“Ik blijf altijd speuren naar allerlei dingen die met Arlenius te maken hebben. Het gaat dan niet alleen om teksten, ook vind ik steeds meer informatie over hem”, vertelt Wim Daniëls, de grote aanjager van het hele Arlenius-project. Zo kwam hij vorig jaar al op het spoor van het eerste boek, en nu dus dit tweede in Amerika. 

Leefde in de eerste eeuw
“Het boek bevat de werken van Flavius Josephus, een man die leefde in de eerste eeuw. Arlenius heeft zijn teksten als eerste boven tafel weten te krijgen en met uiterste precisie geredigeerd, in het Grieks, de taal die hij uitermate goed beheerste. Flavius Josephus schreef over de geschiedenis van de Joden en over de oorlog tussen de Romeinen en de Joden. Hij vocht aanvankelijk aan de kant van de Joden, maar werd gevangengenomen en naar Rome gebracht, waar hij uiteindelijk in betrekkelijke vrijheid kon schrijven. Arlenius kwam zijn werk op het spoor toen hij in 1542 in dienst kwam van Diego Hurtado de Mendoza, ambassadeur van keizer Karel de Vijfde in Venetië. Hurtado de Mendoza hield er ook een aanzienlijke privébibliotheek op na, waarvan Arlenius de beheerder werd.” Hoe het boek uiteindelijk in Amerika is beland, is niet geheel duidelijk. Daniëls: “Waarschijnlijk via een Portugese bibliotheek en daarna via een veiling.”

Boek door douane
Er werd contact gelegd met het antiquariaat in Los Angeles en zo kochten de Vrienden van Arlenius een tweede boek. Maar dan moest het nog wel naar Aarle-Rixtel komen. “Er meldde zich een man uit Beek en Donk die, zoals hij het zelf omschreef, zijn katholieke verplichtingen kwam voldoen. Hij kwam hier dus carnaval vieren. Hij wilde het boek wel meenemen. Maar onduidelijk was of hij het wel zomaar door de douane kon krijgen. Daarop is besloten om het boek te laten versturen.”

Vorig week kwam het aan in Nederland en werd het boek in het heemhuis van Heekundekring Barthold van Heessel onder toeziend oog van vele aanwezigen uitgepakt. “Het is echt in extreem goede staat. Nog beter dan het boek dat we vorig jaar kochten. Natuurlijk heeft elk boek dat zo oud is wel kwaaltjes. Maar het is desondanks in perfecte staat, met een mooie leren band.”

Boek schrijven over Arlenius
Net als het eerst boek wordt ook dit boek ondergebracht in een kluis in het gemeentehuis en zal het op gezette momenten tevoorschijn worden gehaald. En nu op jacht naar een nieuw boek? Daniëls: “Het is niet zo dat we nu azen op een derde boek. Wel ga ik zelf een boek schrijven over Arlenius, dat volgend jaar uitkomt. Henk van Beek heeft een lesbrief over Arlenius gemaakt voor de basisscholen en er is nu ook de Arlenius Boekenclub opgericht, waarbij een paar keer per jaar schrijvers worden uitgenodigd en dan komt natuurlijk ook Arlenius ter sprake.”